Wat is intervisie? Waarom intervisie? Wat is een goede intervisiebegeleider? Welke werkvormen zijn er? Wanneer kan welke werkvorm het beste gekozen worden?

Wat is intervisie?

Intervisie is een gespreksvorm met gelijkgestemden waarbij reflectie plaatsvindt onderling onder begeleiding van een intervisiecoach. Dit kan iemand uit de groep zijn of een externe intervisiebegeleider/evaluator.

Waarom intervisie?

Het doel van intervisie is zelfsturing losmaken in een groep gelijkgestemden. Dit betekent dat de groep zelfstandig oplossingen gaat vinden voor dilemma’s gericht op houding, gedrag en gespreksvaardigheden. De intervisiebegeleider is hierin slechts faciliterend en draagt in principe geen oplossingen aan.

Bij sommige beroepsgroepen is intervisie verplicht:

• intervisie advocaten (4x 2 uur per jaar met geregistreerde NOvA externe intervisiebegeleider, 3-10 personen)
• intervisie zorgpersoneel (6x 2 uur per jaar, waarvan 1 zonder begeleiding)
• intervisie toezichthouders (1x per drie jaar, reflectie bestuurders, met een erkende NVTZ evaluator)

Wat is een goede intervisiebegeleider?

Een goede intervisiebegeleider weet wel interventies toe te passen die leiden tot betere inzichten, die door de deelnemers zelf ontdekt en uitgewerkt worden.

Welke intervisie werkvormen zijn er?

Om dit proces zo goed mogelijk te begeleiden is de gekozen werkvorm essentieel. Die is namelijk bepalend voor de wijze waarop iedere deelnemer tot reflectie kan komen. De werkvormen onderscheiden zich in:

• hoeveel tijd
• aantal stappen (x)
• opzet stoelen/materialen
• doel
• extra opmerkingen

De volgende werkvormen kunnen we onderscheiden:

Overzicht intervisiemethoden

Nr	Naam	tijd	x	opzet stoelen/ruimte	Doel	Extra opmerkingen
1	Basis	45/60	5	u-vorm	Vragen en oplossingen	Vraag/advies gescheiden
2	Vissenkom	65	5	Binnen/buitencirkel	Reflectie	Reflecteren
3	Wissel van rol	60/90	6	Vier stoelen midden en cirkel	Posities bepalen	Rollenspel
4	Diverse posities	60/90	7	Drie stoelen rouleren plek	Posities bepalen	Beschrijven en dan rollenspel
5	Advies	15	5	Bord	Advies krijgen	Snel
6	Roddel	60	5	Cirkel en PE buiten cirkel	Alternatief zoeken	Moet wel veilig voelen
7	Oplossing	55/60	8	u-vorm	Oplossing en doelgericht	Vragen vooraf klaar
8	Wens	60/70	8	Cirkel	Wens vervullen	Schaalvragen 1-10
9	Complimenten	35	5	u-vorm	Positief blijven	Optie ik pas
10	Successen	55	4	Drie kolommen	Succes als uitgangspunt	Wat werkt?
11	Turbo	10/15	4	Post-its	Snel oplossingen	Benoem 1 punt, geen discussie
12	Verdiepende Turbo	20	5	Post-its En flipover	Snel oplossingen	Zelfde en vragen wel opschrijven
13	Dominante ideeën	75	6	Twee kolommen per groep	Vanuit dualisme	Goed vs fout
14	Modelleren	55	7	Drie flipovers en groepen	Beste houding/gedrag	NLP, inzet ideale bemiddelaar
15	Clinic	60	6	Rollen op twee stoel wisselen	Bevrijding	Bevrijdend, ander perspectief
16	Socrates	75	13	Flipover PE voor de groep	Verdiepende oplossingen	Op papier vragen en oplossingen/ warm/koud
17	Balint	70	9	Pen en papier	In Zorg. Diagnose en dan kijken welk aandeel	Associaties /vragen in duo’s en adviezen
18	Intuïtie	70/90	7	Flipover en post-its	Werkvormen optioneel Vrije gedachte	Meditatie en kennis meerdere vormen, ervaring nodig
19	Vier perspectieven	70	9	Alle middelen en kwadrant	Verdieping, vragen liggen vast	Ik zou …
20	Zes perspectieven	60/80	5	Zes denkhoeden	Nadruk emoties	Creatief/ emoties
21	Tien stappen	90	10	Flipover en pen en papier	Nadruk probleem	+ – +/- nadruk probleem
22	Reflectie brainstorm	60	7	Eerst post-its en dan drie stoelen	Vrij denken	Vrij associëren en dan theorie bedenken / accent op vragen
23	Speeddaten	70/80	5	Eerst tweegesprekken en dan doorschuiven	Dilemma naar boven halen	Dilemma uitzoeken bij meerdere personen

Wanneer kan welke werkvorm het beste gekozen worden?

Het is dus afhankelijk van de hoeveelheid tijd, aantal stappen, ruimte en de mate waarin de groep openstaat voor experimenten met rolwisseling, rollenspel en confronterende interventies.

De mate waarin de groep ervaring heeft met intervisie en gedragsinterventies speelt daarbij ook een belangrijke rol.

De minder ervaren intervisiegroep met minder tijd (minder dan 60 min):

• basis
• advies
• oplossing
• complimenten
• successen
• turbo
• verdiepende turbo
• modelleren

De intervisiegroep met een gemiddelde ervaring en meer tijd (60-90 min):

• wissel van rol
• diverse posities
• roddel
• clinic
• intuïtie
• vier perspectieven
• zes perspectieven

De gevorderde en beginnende intervisiegroep met meer tijd (60-90 min):

• Vissenkom
• Wens
• Dominante ideeën
• Socrates
• Balint
• Tien stappen
• Reflectie brainstorm
• Speeddaten