Wat is intervisie? Waarom intervisie? Wat is een goede intervisiebegeleider? Welke werkvormen zijn er? Wanneer kan welke werkvorm het beste gekozen worden?
Wat is intervisie?
Intervisie is een gespreksvorm met gelijkgestemden waarbij reflectie plaatsvindt onderling onder begeleiding van een intervisiecoach. Dit kan iemand uit de groep zijn of een externe intervisiebegeleider/evaluator.
Waarom intervisie?
Het doel van intervisie is zelfsturing losmaken in een groep gelijkgestemden. Dit betekent dat de groep zelfstandig oplossingen gaat vinden voor dilemma’s gericht op houding, gedrag en gespreksvaardigheden. De intervisiebegeleider is hierin slechts faciliterend en draagt in principe geen oplossingen aan.
Bij sommige beroepsgroepen is intervisie verplicht:
- intervisie advocaten (4x 2 uur per jaar met geregistreerde NOvA externe intervisiebegeleider, 3-10 personen)
- intervisie zorgpersoneel (6x 2 uur per jaar, waarvan 1 zonder begeleiding)
- intervisie toezichthouders (1x per drie jaar, reflectie bestuurders, met een erkende NVTZ evaluator)
Wat is een goede intervisiebegeleider?
Een goede intervisiebegeleider weet wel interventies toe te passen die leiden tot betere inzichten, die door de deelnemers zelf ontdekt en uitgewerkt worden.
Welke intervisie werkvormen zijn er?
Om dit proces zo goed mogelijk te begeleiden is de gekozen werkvorm essentieel. Die is namelijk bepalend voor de wijze waarop iedere deelnemer tot reflectie kan komen. De werkvormen onderscheiden zich in:
- hoeveel tijd
- aantal stappen (x)
- opzet stoelen/materialen
- doel
- extra opmerkingen
De volgende werkvormen kunnen we onderscheiden:
Overzicht intervisiemethoden
Nr | Naam | tijd | x | opzet stoelen/ruimte | Doel | Extra opmerkingen |
1 | Basis | 45/60 | 5 | u-vorm | Vragen en oplossingen | Vraag/advies gescheiden |
2 | Vissenkom | 65 | 5 | Binnen/buitencirkel | Reflectie | Reflecteren |
3 | Wissel van rol | 60/90 | 6 | Vier stoelen midden en cirkel | Posities bepalen | Rollenspel |
4 | Diverse posities | 60/90 | 7 | Drie stoelen rouleren plek | Posities bepalen | Beschrijven en dan rollenspel |
5 | Advies | 15 | 5 | Bord | Advies krijgen | Snel |
6 | Roddel | 60 | 5 | Cirkel en PE buiten cirkel | Alternatief zoeken | Moet wel veilig voelen |
7 | Oplossing | 55/60 | 8 | u-vorm | Oplossing en doelgericht | Vragen vooraf klaar |
8 | Wens | 60/70 | 8 | Cirkel | Wens vervullen | Schaalvragen 1-10 |
9 | Complimenten | 35 | 5 | u-vorm | Positief blijven | Optie ik pas |
10 | Successen | 55 | 4 | Drie kolommen | Succes als uitgangspunt | Wat werkt? |
11 | Turbo | 10/15 | 4 | Post-its | Snel oplossingen | Benoem 1 punt, geen discussie |
12 | Verdiepende Turbo | 20 | 5 | Post-its En flipover | Snel oplossingen | Zelfde en vragen wel opschrijven |
13 | Dominante ideeën | 75 | 6 | Twee kolommen per groep | Vanuit dualisme | Goed vs fout |
14 | Modelleren | 55 | 7 | Drie flipovers en groepen | Beste houding/gedrag | NLP, inzet ideale bemiddelaar |
15 | Clinic | 60 | 6 | Rollen op twee stoel wisselen | Bevrijding | Bevrijdend, ander perspectief |
16 | Socrates | 75 | 13 | Flipover PE voor de groep | Verdiepende oplossingen | Op papier vragen en oplossingen/ warm/koud |
17 | Balint | 70 | 9 | Pen en papier | In Zorg. Diagnose en dan kijken welk aandeel | Associaties /vragen in duo’s en adviezen |
18 | Intuïtie | 70/90 | 7 | Flipover en post-its | Werkvormen optioneel Vrije gedachte | Meditatie en kennis meerdere vormen, ervaring nodig |
19 | Vier perspectieven | 70 | 9 | Alle middelen en kwadrant | Verdieping, vragen liggen vast | Ik zou … |
20 | Zes perspectieven | 60/80 | 5 | Zes denkhoeden | Nadruk emoties | Creatief/ emoties |
21 | Tien stappen | 90 | 10 | Flipover en pen en papier | Nadruk probleem | + – +/- nadruk probleem |
22 | Reflectie brainstorm | 60 | 7 | Eerst post-its en dan drie stoelen | Vrij denken | Vrij associëren en dan theorie bedenken / accent op vragen |
23 | Speeddaten | 70/80 | 5 | Eerst tweegesprekken en dan doorschuiven | Dilemma naar boven halen | Dilemma uitzoeken bij meerdere personen |
Wanneer kan welke werkvorm het beste gekozen worden?
Het is dus afhankelijk van de hoeveelheid tijd, aantal stappen, ruimte en de mate waarin de groep openstaat voor experimenten met rolwisseling, rollenspel en confronterende interventies.
De mate waarin de groep ervaring heeft met intervisie en gedragsinterventies speelt daarbij ook een belangrijke rol.
De minder ervaren intervisiegroep met minder tijd (minder dan 60 min):
- basis
- advies
- oplossing
- complimenten
- successen
- turbo
- verdiepende turbo
- modelleren
De intervisiegroep met een gemiddelde ervaring en meer tijd (60-90 min):
- wissel van rol
- diverse posities
- roddel
- clinic
- intuïtie
- vier perspectieven
- zes perspectieven
De gevorderde en beginnende intervisiegroep met meer tijd (60-90 min):
- Vissenkom
- Wens
- Dominante ideeën
- Socrates
- Balint
- Tien stappen
- Reflectie brainstorm
- Speeddaten